Highlights
-
2023-12-18 15:22 Arke, Antik Yunan felsefesinin en önemli iki kavramından bir tanesi aslında. Başlangıç, ilk neden, temel dayanak, her şeyin kendisinden çıktığı şey anlamına geliyor. Biraz Tanrı’yı anımsatıyor değil mi? Normal şartlarda mesela İslamiyet anlatısında başlangıç, ilk neden, temel dayanak, her şeyin sebebi olan şeye biz Tanrı diyoruz. Ama Arke’nin bir farklılığı var. İlk Yunan filozoflarının Arke kavrayışı materyal.
-
2023-12-18 15:22 Yani ortak arayışımız bu değişim ve çeşitlilik problemi. Thales için her şeyin temelinde yatan o ilk madde su. Şöyle diyor. Evrenin arkası sudur.
-
2023-12-18 14:00 O yüzden soyut bir şey olmalı. Ve o buna Apeiron diyor. Var olan şeylerin ilkesi Apeiron’dur.
-
2023-12-19 10:15 Hayırsever okuma ne demek derseniz bu bizim genellikle bilim felsefesinde kullanmış olduğumuz bir terim charitable reading deriz. Yani Sezar’ın hakkını Sezar’a vererek okuma.
-
2023-12-19 10:26 Mesela ilk canlıların deniz canlıları olduğunu, İnsanların da bu deniz canlılarından devenim ile evrimleştiğini söylüyor. M.Ö. 6. yüzyıldayız bakın. Gerçekten bir dahi. Tabii doğrudan evrim kelimesini kullanmıyor. Şimdi abartmayayım ama kastetmiş olduğu şey tam olarak bu deniz canlılarından türeyen bir insan kavra işi var. Bu açıdan bakılınca hakikaten şöyle gelmiyor mu kulağa? İlkel bir evrim teorisi ortaya atmış oldu.
-
2023-12-19 10:17 Diğer ilgi çekici ikinci nokta ise Anaximandros’un her şeyin zıttı ile birlikte var olduğunu söylediği kısım. Çünkü biz bugün bir antimaddeden, antiparçacıktan da söz ediyoruz. madde ve antimadde bir araya geldiklerinde birbirlerini yok ederler.
-
2023-12-19 10:25 Anaximenes, Anaximandros kadar ilgi çekici bir düşünür değil aslında. İsimler çok benzer. Tekrar edeyim. Bir tarafta Arke Apeiron’dur diyen Anaximandros var. Bir tarafta ise başka bir şey söyleyecek. Spoiler vermeden önce ismini söyleyeyim. Anaximenes var. Ama Anaximenes’i de bugün bile anmamızı sağlayan özel bazı noktalar var. Anaximenes, havanın her şeyi yaşatan unsur olduğunu fark etmiş olmalı. Ona göre aslında ruh hava, ateş ise seyreltilmiş hava. Hatta hava çok yoğunlaştığında su