Yunanca: ψυχή-πνεῦμα püsüke, penoma Arapça: النفس-الروح Latince: Anima-Spiritus İngilizce: Soul-Spirit Almanca: Seele-Geist Fransızca: L’âme-L’esprit Türkçe: Tin veya Can
- sözcük ve terim, terimler sözlüğü olur.
- Homer’de var belli belirsiz püsüke
- 20:07 terimlerden kurtulup kavrama ulaşmaya çalışıyoruz.
- stoacılar penoma kelimesini meşhur etmişlerdir. Stoicism
- en modern zihniyete uygun felsefe stoacılıktır. Stoicism
- orta çağda, püsüke bir felsefe terimi, penome bir tıp terimidir. soma’nın karşıtıdır püsüke.
- penoma da yaşam soluğu demektir, püsükede. asıl anlamları hava veya soluk.etymology
- rih, rüzgar demektir arapçada. ruh da var. arz toprak demek ama turap da var.etymology
- Plato ve Aristotle nefs yorumunu ele alalım. çünkü onlar yüzünden fenoma kullanıyorlar.
- ruh ölümsüz olursa ahireti ispatlamak kolay. nefsin ölümsüzlüğü denemiyor mesela.
- Ben nefs kelimesini tin diye çeviriyorum.
- Plato 3 ruh var. arzulayan, öfke duyan püske ve akleden püske.
- arabaya benzetiyor. ölümsüz olan hangisi? arzu ve öfke bedene bağlı. timayosta bunu güzel anlatır Plato . akıllı ruh ise ölümsüz olandır ve tanrısaldır. arzuyu karaciğere, öfkeyi kalbe, aklı beyine koyuyor. enkafalon denir yunanca, kafanın içi
- Aristotle bitkisel, hayvansal ve insani ruh. bitkisel aşağısıdır. şehvet arzu üreme organları hep bitkisel. hayvani ruh yukarda göğüste hayvanlar kitabında anlatır. karaciğer ve kalpte olanlar ölümlüdür. öfke ve arzu ölümlüdür. akıllı ruh ölümsüzdür.
- nefs, ruh diyince kastettikleri daima akıllı ruhtur.
- akıllı ruh ölümsüz, o da zaten akıl demek.
- Plato, ruh ölümsüzdür diyor Aristotle akıl ölümsüzdür ruh ölümdülür diyor.
- Aristotle gençken hocasına bağlı. adam zaten platoncu Platonism, ama yaşlanınca hoca buralarda yanlış yapmış. hakikat da platonda dostumuzdur ama çatışırsa biz hakikatı seçeriz diyor.
- sorun: aristo hangi kitapta hangi anlamda kullanmış..
- ahiret alemi: kavramların dünyasıdır. köşk möşk değil
- penoma için tıpçılara gidecez
- püsükenin zıttı somadır. soma, arapçaya 5 kelime ile tercüme edilmiş.
- 5 kelime: cisim, cirm, ceset, cüsse, beden. cirim göksel cirimler anlamında. halk dilinde beden, çünkü türk ağzına en uygun.
- badi, beden. kastedilenin %90ı beden değil. cisim demek istiyor. latince korpustan geliyor. esas itibari ile cisim demek. body cisim demek.etymology
- zerdüşt, ot bıçak ve söz. ot ile tedavi, bıçak ile tedavi söz ile tedavi.
- atardamar toplardamar sinirler. sinirler beyinden, atardamar kalpten, toplardamarlar karaciğerden. üçünün içinden ervah diye bir bölüm vardır. ruhlar.
- nefs = püsüke ruh = pönoma. felsefe arapçası
- ama kuranda geçen ruh, 3 ruh = nebati hayvanı nefsani. sinirlerin içinde gezdiği düşünülen hava kabarcıkları gibi düşünün. damarların içinde yiyecek dolaştığını zannediyorlar. nefsani ruhun merkezi sinirler.
- kalp ısısı beyine giderse beyin sulanması tabiri de oradan geliyor. delirmek böyle oluyor diyorlar.
- geist dancada falan gazdan geliyor. sprite gazozları spritus bildiğin. hava kabarcığının damarlarda dolaştığını düşünüyorlar. düşünme ince olduğu için ince kanallara ihtiyacı var.
- cismi latif = o kadar ince şey ki sinirlerin içinde dolaşıyorlar. ruh rih aynı kökten. nefs nefes teneffüs aynı kökten.
- 9.yy’da püsükeyi araplar nefs diye çeviriyorlar. ama kutsal kitapta tam tersi. Qoran
- çağlar boyunca bu devam ediyor. hatta Baruch Spinoza, Rene Descartesile alay ediyor. descartes sallıyor tabi, spinoza da bu kadar zeki adam nasıl böyle şeyler söyler diye inanamıyor.
- Immanuel Kant Georg Wilhelm Friedrich Hegel okuyabilir misiniz tin olmadan.
- püsükenin yerini neden penoma aldı. stoacılar yüzünden. materyalist gözükecek şekilde anlamı penomaya yüklüyorlar. orta çağ boyunca ayırt etmek o yüzden çok zor. Stoicism
- kurandaki ruhun bu ruhla alakası yok. 2 anlamda kullanılır,1i vahiy anlamında. o da rüzgar gibi soluk gibi kullanılır. 2, vahiy meleği için kullanılır. ruhul emin ruhul kudüs. Qoran
- hristiyanların da anası ağladı, baba oğul ruhül kudüs
- fısıltı, kelam, logos hepsi nefese geliyor. konuşma
- tuz ruhu diyorlar.
- anima = animizm ruhçuluk. hayvanlarla alakası yok Animism
- o kadar tanrı yarı tanrı hepsi melek oldu orta çağda. demon oldu, peri oldu. müzzer, müzik ve müze oradan gelir.etymology
- esin esinti vahiy ilham
- modernleşme söz konusu olunca geist’a yüklendiler. tin
- zamanın ruhu hangisi, nefs anlamında mı değil mi?
- kuranda tam tersidir. nefsi öldürmekten söz edilir. nefs şeytandır. felsefede nefs neredeyse tanrı demek. burada şeytana dönüyor. ruh dini literatürde yüce bir kelime. Qoran
- püsüke psikoloji = nefs ilmidir arapça ama türkçede ruh bilimleri deniyor.etymology
- bütün felsefe külliyatında nefs olumludur, türkçede de nefs denmeli - dücane
- nefsin hevası, hevaya uymayın. ehli ehva diye kitabı var imam şafii.
- ama kuranda heva daima vahiyle karşı karşıyadır. Qoran
- heva platoncu hayvanı ve bitkisel nefs oldu. heva ve vahiy çatıştı.
- Epicurus, ruh muh palavra dedi. Democritus ve Epicurus der ki, ruhani varlık diye birşey yoktur. hepsi atomdur cisimciktir. atomculuğun babaları. bütün felsefi literatür bunlara karşı kılıç çekmiştir.
- çünkü ruh yoksa, dirilme de yok ahiret de yok.
- püsüke diyince, platoncu aristotelesci, yeni platoncu, pisagorascıların evrenindeyiz. Neoplatonism
- penoma derse stoacılara veya yeni çağa hegele falan gideceksiniz. geist. şuan hiçbir filozof geist falan demez. Georg Wilhelm Friedrich Hegel Stoicism
- öğrenmeye gerek yokmuş gibi düşünüyorlar, yalan olduğunu anlayınca.
- ünlü bi lafı var Platonun. üzerinde uzun uzun yazmayı düşündüğü sözlerinden ms 2yy’daki bir belge aktarıyor: püsüke aritmetiktir, bedense geometrik.
- pönomayı hala kullanırlar pnömatik, pönomatikonetymology
- ruhaniyyun = teologlar demek arapçada süryanicede. ruh aynı zamanda tanrı anlamına geliyor.
- ruhsal = tanrısal
- Plato’a göre ruh ölümsüzdür! hangi ruh ölümsüzdür?
- felsefe aydınlanmadan sonra ruh muh işlerini ciddiye almadı. bunları felsefenin dışına ittiler metafizik.
- yeni platoncuların 5 adımı
- bir(tanrı) akıl nefs (tanrısal) doğa özdek (çamur)
- bir hakkında olumlu olumsuz konuşamayız.
- bilimler kolay ama ilkelerin bilimine geldiğinde orada artık soyutlamanın en üst kısmına çıkarız. hegel’in dediği gibi kendimizi evimizde hissedeceğimiz tek yer. aklın mekanı. Georg Wilhelm Friedrich Hegel
- filozofların ne cenneti ve cehennemi vardır. cehennem = aklını kullanmamış insanların cehalet karanlığı. düşünmenin yurdu = cennettir. Hell Heaven