Geri Dönüyoruz #69 | Dünya Savaşlarının Birincisi

Highlights

• 2024-09-24 13:44 Hocam coğrafya derslerini kaldırmışlar buna sıra gelene kadar

• 2024-09-24 13:45 İttifak devletleri üç taneydi. Başta Almanya, İtalya ve Avusturya Macarisi’nin imparatorluğuydu. Sonra biliyorsun bu İtalyanlar her savaşta bir o tarafa bir bu tarafa böyle meyil etme geleneğine sahiplerdir yani savaş konusunda. Sonra İtalya taraf değiştirdi. Bunlar da ondan boşalan kısma Osmanlı İmparatorluğunu dahil ettiler. Yani ittifak devletleri buydu. Bir de Bulgaristan.

• 2024-09-24 13:46 Ama tabii asıl esas olanlar Başrol oyuncuları Britanya ve Almanya’ydı.

• 2024-09-24 13:45 a bu gerginlik, şimdi sen sorunca ben de düşündüm. 1871’de Almanya diye bir ülke ortaya çıkıyor. Daha önce Almanya yok. İşte Prusya, bilmem ne krallığı, Saksonya falan filan. Bunlar birleşiyorlar Bismarck döneminde ve Almanya diye bir birleşik, yani birinci reih, şey pardon, ikinci reih ortaya çıkıyor. Ve bu da Britanya’yı tehdit ediyor.

• 2024-09-24 13:43 Daha 1870’lerden bu işin sinyalleri başlamıştı ama orada Bismarck’ın ki biliyorsundur yani 19. yüzyılın herhalde en büyük devlet adamı diye kabul ediliyor Bismarck. Onun bir öngörüsü var. Avrupa’da büyük bir çarpışma çıkacak ve bu muhtemelen Balkanlardaki bir aptallığın sonucunda başlayacak diye bir sözü vardır.

• 2024-09-24 13:38 1908’de Meşhudiyet ilan edildiğinde bizde bir kargaşalık var. O kargaşa sırasında Bosna’da tuhaf bir durum oluyor. Bosna gene bize ait. görüntüde haritada Osmanlı’da fakat polis teşkilatı, güvenlik teşkilatı falan Avusturya’nın denetimine giriyor. Yani böyle ikili bir yönetim gibi bir şey var Bosna’da ve daha sonra bu Avusturya Bosna’ya ilhak etti. Sanırım 1908 karışıklıkları sırasındaydı bu. Şimdi biz tabii bunu protesto ediyoruz ya. Bosna bizim vatanımız diyoruz. Ama bunu Sırplar da protesto ediyor. Çünkü onlar da diyor ki hayır Bosna Sırbistan’ın parçasıdır diyor. Yani Avusturya ilhakı Sırpları da nasıl diyelim hani bu anlamda kızdırmış o da bir işte Sırp genci anlatılan işte kızıyor buna kim bilir onun da arkasında kimler vardır hani böyle şeylere gençlerin eline silah tutuşturan daha böyle

• 2024-09-24 13:47 Ya şimdi tabii korkunç bir olay Birinci Dünya Savaşı ama ikiyle mukayese ettiğin zaman çok nasıl diyeyim centilmen bir savaş. Centilmen sayılır değil mi? Evet. Yani tabii sivil ölmüyor mesela. Yani sivil şöyle tabii açlıktan, kıtlıktan ölümler var ama böyle hani İkinci Dünya Savaşı gibi böyle şehirlerin bombalanmasını falan, sivillerin toplu olarak o özellikle Sovyetlerin başına gelen, Polonya’nın başına gelen, Yunanistan’ın başına gelen böyle toplu katliamlar, yakmalar, etmeler, kamplar, temerküs kampları falan, o Yahudilerin falan, öyle şeyler yok yani Birinci Dünya Savaşı’nda. Bunlar nadiren yaşanan şeyler, olaylar. Daha çok böyle aristokratik bir savaş, askerler birbiriyle savaşıyor. Yani öyle bir sivil kaybı açısından İkinci Dünya Savaşı’yla falan mukayese ettiğinde yani baya baya farklı bir savaş. Bir de böyle şey hikayeler çok hani ateşkesler karşılıklı yaralıların ne bileyim işte değiş tokuşlar öyle şeyler falan da çok yani o O tür, o anlamda da ama gene de tabii abartmayalım. Sinir gazları da atmışlar. İlk defa o kimyasal gaz.

• 2024-09-24 13:47 Çok büyük nüfus deportasyonları falan filan da var yani. Tabii canım. Şeyler, tehcirler. O kadar da böyle şey gibi. Hem Çarlık Rusya’sının Kafkas Müslümanlarına, Osmanlı’nın da Ermenilere tehcirleri falan gibi.

• 2024-09-24 13:45 Bir de bir şok savaş yani herkes şey sanıyor. 3-5 haftada biter. Çünkü o zamana kadar öyle olmuş yani. 1871’de işte bu Fransızların Prusyalılarla bir savaşı vardı. Paris Komünü’ne yol açan olay. 3-5 haftada bitti savaş. Yani herkes şey sanıyor, kimsenin aklına böyle 4 yıl cephelerde dövüşeceğiz falan öyle bir şey düşünmüyor kimse yani.

• 2024-09-24 13:46 Mesela şimdi ortaçağ savaşları şeydi ya, halk zaten savaşmıyordu ki, halkın silah taşıması yasaktı zaten. Yani savaş ortaçağ Avrupası’nda ya da Japonya’da… Profesyonel bir işti. Elitlerin işiydi yani. Toplum zaten karışmıyordu, bilerek karıştırmıyorlardı halkı. Şövalyelerin, süvarilerin bu işi meslek edilmiş insan. Osmanlı’da da öyleydi ya. Meslek işiydi. Fakat artık Napolyon’dan sonra yavaş yavaş hani böyle seferberlikler, ulusal ordular, çok kalabalık insanlar cephelere de sürüklendiği için demir yolu var artık

• 2024-09-24 12:53 Bunun iki katı falan şey var ya, böyle dizanteriden, tüberkülozdan, tifodan, yani salgınlardan falan öyle herhalde. Tabii, veremden. Tabii, daha çok şey.

• 2024-09-24 13:47 Birinci Dünya Savaşı mıydı? Bu Tolkiye’nin katıldığı savaş Birinci Dünya Savaşı galiba. Değil mi? Orada… Oradaki o… Yüzüklerin Efendisi’nin ilham kaynağı olan o çarpışma hikayeleri falan. Oradan esinlenmiş bir işler

• 2024-09-24 13:48 Çünkü o dönem Avrupa dünya demekti. Yani şöyle düşün, 1 milyarda dünyanın nüfusu 1900’de ve bunun neredeyse 400 milyonu falan Avrupa’da yaşıyordu. Yani bunu şu an hayal etmesi çok zor. Yani şu an mesela bizi dinleyen insanlar ne saçmalıyor bunlar diyebilir. Çünkü geçen de ben mesela Bizans dönemi Anadolu’sundan bahsettim. Ya 10 milyon nüfus vardı falan dedim. Şimdi… Bu hiç artmamıştır yani. Osmanlı yıkılırken de Anadolu nüfusu yaklaşık buydu yani. 11-12 milyondu. Bizim nüfusumuz 11 milyon, 12 milyon felanken yani maksimum, Almanya’nın nüfusu 70 milyondu. Buna inanabiliyor musun yani? Almanya bizim 7 katımız nüfusa sahipti. Hemen hemen şimdiki nüfusu kadar yani. Tabii şimdi eşittiz mesela. Avrupa’da hiç artmadı nüfusu 100 yıldır. Avrupa’nın nüfusu 100 yıldır hiç artmadı. Bak dünya 8 milyara çıktı, Avrupa sabit kaldı. Bu ne demek? Bundan 100 yıl önceki Avrupa’nın nüfusunun ağırlığını yani dünyadaki ağırlığını düşündüğün zaman Muazzam bir nüfus şeyi var

• 2024-09-24 13:48 Bütün Afrika’da tek bağımsız ülke işte Habeşistan’dı. Onun dışındaki bütün Afrika kıtası işte bu kuzeybatısı Fransa’nındı, kuzeydoğusu Britanya’nındı, güneyi Britanya’nındı. Orta kısımları Belçika ve Almanya’nındı

• 2024-09-24 13:44 Çanakkale’ye saldıran Britanya askerleri şeyden geliyor işte Mısır’dan. Mısır, Kıbrıs. Oralardan toplanıp geliyorlar. Nereden gelecek yoksa? Mısır ön cephe gibi bir şey. Çanakkale’ye ancaklar var abi. İşte onları Mısır’a getiriyor onları. Şimdi adamı Avustralya’dan gemiye bindirip Çanakkale’ye indirmiyor ki. Düşünsene hani iki buçuk ay gemiden. Onları önce Mısır’a indiriyor. Orada bir eğitim meğitim

• 2024-09-24 13:44 Önce bir çikolata mokolata veriyor onlara. Hani askerde biliyorsun çikolata veriyorlarsa tehlikesiz oluyor. Böyle askerde kahvaltıda böyle bazen önümüze çikolata… Eyvah ne oluyor falan, başımıza ne gelecek? O askerde paniktir yani. Askerde çikolatayı gördün mü kaç?

• 2024-09-24 13:38 Çarlık Rusyası dağıldı gitti. Onlar yani büyük heyecanla katıldılar savaşa ve yok oldular yani. Çarlık Rusyası savaşın baş kaybedeni.

• 2024-09-24 13:39 talyanlar kazanan tarafta olmalarına rağmen kaybettiler. Yani düşünsene 500 bin İtalyan ölmüş savaşta ya. Yani düşünemiyorsun yani 500 bin İtalyan askeri ölmüş ve işte Avusturya ile İtalya’sını Trieste diye bir yer var ya böyle 3-5 kasaba. Onları veriyorlar bunlara. Bir de İzmir’i vaat ediyorlar. İzmir, Antalya’yı. Orayı da vermiyorlar. İzmir’i de biliyorsun Yunanlılara vermeye karar verdiler ya. İtalya tam böyle bir… Hani biz bu haltı niye yedik? Yani bu kadar insan… Tam böyle bir kazıklanma olayı.

• 2024-09-24 13:39 O yüzden zaten işte Faşist Parti’nin demogojik yollarla işte bize böyle yaptılar falan diye çıkışmasının sebebi o zaten yani. Sonra İkinci Dünya Savaşı’nın Almanya’nın yanında savaşa girmenin en büyük sebebi bu kazıklandıklarına dair. Britanya ve Fransa’ya olan. Ve yine yanlış tarafta girdiler. Ya o İtalyanların kaderi o ya. Yani şey, dilenci emperyalizmi. Lenin biliyor mu İtalya? Evet, evet. Dilenci emperyalizm derler ya. Yani kendine ayranı yok, içmeye tahtavanla gidiyor, bilmem nereye der.

• 2024-09-24 13:40 İtalya bütün sömürgecilik tarihini Afrika’da yenilen tek ülkedir şeylere. Bilmiyorum. Hocam Hocam İtalyan Büyükelçiliğinden kıramam mı sözü gelecek şimdi? Valla bilmiyom artık ki yani şey yapsınlar 1893’te bunlar Etiyopya’ya saldırıyorlar yeniliyorlar yani şeylere yeniliyorlar he mızraklı oklu Tabii şeye yeniliyor. Libya’yı alamıyorlar yıllarca. Ya Ömer Muhtar filmini falan izlemedin mi? Doğru onlar yani. Tabii tabii. Baş edemiyorlar yani Libya’yla bilmem neyle yani. Bak Yunanistan’a saldırıyor, yeniliyor. Arnavutluğa saldırıyor, yeniliyor. Almanlara yardıma geliyor yani. İkide. İkinci Dünya Savaşı. Yani hiçbir şey yok ya. Tam bir askeri başarı. Ya Sicilya’ya bak 250 bin asker koymuş bunlar. İtalyanlar İkinci Dünya Savaşı’nda. Hani diyorlar ki bu aylar sürer Sicilya’nın işte düşüşü. Hepsi teslim olmuş. Bütün İtalyan askerleri teslim oluyor yani. Çarpışan yok. Böyle bir ülke. Değişik. Yani şey diyebilirler. Dünyanın en barışçıl halkıyız. Kendiyle gurur duyabilirler yani.

• 2024-09-24 13:04 Düşünsene hani Allah Allah diye cepheye koşuyorlar. Kime karşın cihat edeceğim diye. Yani karşındaki de Allah Allah diye geliyor.

• 2024-09-24 13:41 Britanya özel incelenmesi gereken bir yer. Bak, Hindistan’ın nüfusu 300 milyon falan o zaman. Hindistan’dan kastım size bugünkü Pakistan, Bangladeş dahil. Hatta Burma falan, oraları da dahil. Yani Britanya, Hindistan’ı. 40.000 İngiliz askeri falan var ya. Bu inanılmaz bir şey yani. 40.000 İngiliz askerinin de 10.000’i falan Britanyalı. Bizim Paşabayır Mahallesi kadar adamla Hindistan kıtasını yönetmiş yani. Yani bilmiyorum şimdi ben matematiksel hesaplar yapacak kadar biliyorsun ben basit kesir ne onu bile bilmem. Ama yani hani kişi başına kaç kişi düşüyor? bir askere kaç Hintli düşüyor, kaç Hintli sadece eliyle koluyla bir İngiliz askerini hani derdest edebilir falan diye düştüğünüz zaman yani çok tuhaf bir hikayedir o. Hindistan işte şey, bir tane yönetim. Yani demek ki o kadar zekice bir yönetim ki bu kadar az askerle. O askerlerin de bir kısmı Hintli zaten. Hani kırk bin kişilik ordunun on bini galiba işte İrlandalı falan filanlar da var içinde. Otuz bini falan Sihler’den, Hindular’dan, Müslümanlar’dan, Racalar’dan. Tüm kendi aralarında da çok ayrılık var. Öyle bir şey yok. Ya şöyle Mahiro, aslında hani söylenmiyor bu da, şimdi Müslümanlar İngiliz yönetimini destekliyorlar, Hindistan’da. Çok nadiren karşı çıkan böyle marjinal tipler var, geneli destekliyorlar. Çünkü şöyle düşünüyorlar, bu ülkenin yüzde doksanı Hindu, Britanyalılar çekilirse bu Hindular bizi doğrar diyorlar. Hindular da Britanya yönetimi destekliyorlar. Onlar da şöyle düşünüyorlar. Tamam biz çoğunuz ama bu Müslümanlarda hani savaş kültürü, geçmişten beri şey kültürü var. Britanyalılar çekilirse biz bunlarla hani zorlanarak kapışırız. Çünkü yüz yıllar önce Müslümanlar yönetmiş Hindistan’ı. Yani şey onlarda. silah, ordu, tecrübe Müslümanlar da. Onlar da bundan çekiniyorlar

• 2024-09-24 13:41 Bir de bak gerçekten de hoş görürler. Bunu söyleyince benim öğrenciler de çok kızıyordu. Britanyalılar gelmeden önce Hindistan’da Müslüman bölgelerde Hindular baskı altındaydı. Tapınakları yakılıp yıkılıyordu. Sihler çok büyük baskı altındaydılar. Gururları falan idam edilmişti. Açığa çıkamıyorlardı

• 2024-09-24 13:41 Hocam Hindistan’da Ermeni ne arıyor ya? Ya onu ben şeyden, İran’dan göç etmişler. Tüccar çok… Şüphesiz de yani ne alaka yani? Ne arama ekmiş onlar? Bayağı şeyleri var, kiliseleri var. Şüphesiz de çok ilginç bir şey yani. Ben de şaşırdım, ben de bilmiyordum. Ve bir dönem İngilizler şey diyor, en yaygın dillerden biriymiş ticari dünyada. Ermenici, Hindistanlı, Doğu Ermenicisi.

• 2024-09-24 13:42 Britanya yönetimi diyor ki kardeşim hepiniz nereye, tapınağa mı gideceksin, camiye mi gideceksin? Beni ilgilendirmez diyor. Yani eleştirilir bile Britanya’nın aşırı, nasıl diyeyim, bu hani kadınları yakıyor ya. Sati falan var ya bunlar da Hindularda. Koca ölünce, bilmeyen için söylüyorum, kocası ölünce dul kalmasın kadın diye. Yeniden evlenmesine de karşılar. Koca yakarken yani kocanın cesedini kadın da kendisi yani gönüllü ya da neyse işte onu da yakıyorlar. Bunun yasaklanmasını istiyor İngiliz valisi falan. Onu bile kabul etmiyor yani İngiliz, Britanya yönetimi yok. Bunların inancıdır. İşte karışmayalım falan gibi fazla bile şeyler yani. Mesela bir Fransızı düşünebiliyor musun? Bir Fransız kolonisinde bunu yapamazsın yani. İzin vermez mi Fransıza? Mümkün mü? Olur mu lan öyle şeyler? Yasaklar demek.

• 2024-09-24 13:10 O bizim için en kanlı cephe. Yani Osmanlı Türk tarihi açısından evet. Ama tabii en kanlı cephe batı cephesi Verdun. cephesi ve inanılmaz insan ölmüş.

• 2024-09-24 15:44 Almanya’ya inanılmaz bir haksızlık yapıldı, Birinci Dünya Savaşı sonunda. Çünkü bu Woodrow Wilson, Amerikan başkanı dedi ki, silah bırakın dedi, kimse kimseden toprak almayacak diye böyle taliplerde bulundu ve Almanya yenilmediği halde savaşta mütehareke imzaladı ki bunu sormanı bekliyordum hani Almanya yenildi bizde yenildik efsanesi var ya böyle bir Almanya yenilmediği halde yani mütehareke imzaladığında Almanya Alman toprakları içine girmiş tek bir düşman askeri bile yoktu tam aksine Almanya’nın kendisi zaten hiç savaş görmedi Kendi topraklarında.

• 2024-09-24 15:45 Yani bu anlamda Almanya savaş bittiğinde Alman orduları Alman sınırının çok ötesinde savaşıyorlar zaten. Ve daha da savaşabilirlerdi. Fakat işte bu barış anlaşmasından sonra inanılmaz toprak kaybına uğradılar. Maden bölgelerini… Yani Danimarka’ya bile toprak vermişler. Ne alakası var? Danimarka’nın savaşta şey yok. Bak o haritaya bak küçücük bir yer bile olsa Danimarka’yı bile büyütmüşler yani Almanya’nın aleyhine. Polonya’yı bağımsız yaptılar ve hiç savaşmadıkları bir ülkeye, Polonya diye bir ülke yoktu yani savaşta. Kocaman Baltık kıyılarını verdiler yani. Tarihsel onlar için önemli olan liman kentlerini falan bıraktılar. Şey, Danzig’i falan verdiler değil mi?

• 2024-09-24 15:46 Türk toplumunda. Çünkü savaşmışsın, sen kazansaydın Mısır’ı geri alacaktın. E sen yenildin, adam Şam’ı aldı. Kudüs’ü aldı, neyse Bağdat’ı aldı. Tamam, eyvallah. Ama mesela Yunanlıların İzmir’e çıkması işte o infiali uyandırıyor. Çünkü iki nedeni var. Bir, ya İngiliz yerleşmeyecek. Yani koloni kuracak falan hali yok. Orada iki tane memur gelecek. ağamsın paşamsın idare edecekler onları tamam mı ama yunan burası bizim atalarımızın dedelerimizin toprağıydı kolonileşmek üzere gelecek

• 2024-09-24 16:01 Başarılı olduğumuz bir yer var, Kafkas cephesi. Bakü’ye kadar gitmişti Türk ordusu. 1918’de. Onu ekleyelim. Hani her cephede çökmedik. Orada bir şey var. Hani Çarlık Rusya’sı dağılınca. Fırsat bu fırsat. O Kafkasya’da baya ilerlemişler.