Highlights
-
2024-01-25 18:42 Sermaye güvenli ortamı sever diye, o sabitliği sever diye. O politik stabiliteyi 1688’den sonra artık İngiltere sağlamış oluyor. Ticari hareketlenme başlıyor.
-
2024-01-26 13:03 Mesela Magna Carta’da yaşanan şey, 1215 Magna Carta’nın tarihi. ve içeriğine bakarsan çoğu işte bu beylerin yani kralı modern anlamda değil ama bir dengeleme unsuru olarak feodal beylerin krala karşı ya kardeşim sen kafana göre her işi yapamazsın dedikleri bir sözleşme oradaki anlaşma O anlaşmanın bir benzeri de yine Vikingler’in yaşadığı bölgede var. Yani 1200’lü yıllarda böyle bir politik, nasıl diyeyim, denge mekanizmaların olduğu sayılı yer var.
-
2024-01-26 13:03 Bu buharlı makine dediğin mevzu nedir abi? Ne oluyor? 1700’lerde İngiltere’de bulunan bir şey değil temelde. Daha önceden de örnekleri var. İlk bizim bildiğimiz tarihi örnek İskenderiyeli Heron. Heron dünyanın en eski mühendislerinden ve en iyi mühendislerinden biri sayılır. Antik dönemin de en büyük icatçılarından bir tanesidir. Heron’un yaptığı bir tane buharlı makine var. Bir küre, içi su dolu. İki tane çıkış noktası var. Bu çıkış noktaları buharın dışarıya atılması sonucunda itki oluşturuyor. Altında bir ateş yakıyor bu kürenin. Su kaynıyor. Su kaynayınca buhar oluşturuyor. Buharda bu borulardan çıkarken bir itki kuvveti oluşturuyor ve o küreyi döndürüyor.
-
2024-01-26 07:54 Mesela en basitinden uçak dediğin şey daha şurada 100 yıldır hayatımızda ama işte biz şeyi biliyoruz yani hani ta 700’lü yıllardan beri insanlar bir şekilde uçmaya hatta daha öncesi de vardı hani bizim tarihi belgelerde ulaşabildiğimiz işte en bilinenlerinden işte mesela şeyi biliyoruz Pisa Kulesi’nden atlayıp ölen 4-5 kişi var mesela hatta bir tanesi adını şimdi tam hatırlamıyorum adam şey yapıyor abi bacaklarına demir ağırlıklar bağlıyor tamam mı çok fazla yükselmeyeyim diye Tabi çat diye düşünmüyorum.
-
2024-01-26 13:04 Ama tabii zaten buharlı makinelerin bulunması öyle hemen bir üretim çılgınlığı yaratmıyor. O dönem hala işte ekonomideki büyüme böyle hani küçük düzeylerde. Çok küçük. Şöyle abi, hatta onun rakamları. Ortalama Gaysel Millihanslan’ın artış hızı 0.2. 0.2 yani bu inanılmaz düşük bir rakam. Türkiye krizdeyken bile %3 falan büyüyor yani öyle düşün. Ki bu ekonomik boyutta. Yani bu ekonomik boyutun %3’ü kadar büyüyor. O dönemde İngiltere’nin ekonomisi küçücük bir şey. O bile 0.2 büyüyor. Aynı zamanda nüfus 0.5 büyüyor.
-
2024-01-26 13:04 İnsanlar şehre göçüyorlar. Aynı zamanda tarımda büyük bir üretim artışı var. Üretebileceğiniz madde var. Üretilmiş ürünleri satabileceğiniz insan var. Ama ortada teknik bir problem var. Üretim kapasiteleriniz yetmiyor
-
2024-01-26 13:04 Tam bu dönemde kok kömürü bulunuyor. Kok kömürü şu, normal bildiğiniz topraktan çıkan linyetin ısıl işlem görüp kalorisinin arttırılmış versiyonu yani eskiden işte demir üretiminde bizim bu işte mangal kömürü dediğimiz ingilizcesi charcoal olan şey kullanılıyor bu çok verimli değil yani verimli değil demeyeyim de kalorisi düşük bir yakıt ama kok kömürü buna göre çok daha yüksek kaloride yanıyor ve işte çok daha büyük üretimlere imkan sağlıyor aynı zamanda işte odun kömürünü sadece işte bildiğiniz ağaçları kesip vesaire belli dönemlerde yapabiliyorsunuz ama Koku öyle değil.
-
2024-01-26 13:05 Hani ağaç kes, kes, kes. Nereye kadar? Gerçi İngiltere çok yağmurlu bir yer olduğu için çok o konuda avantajlı bir yer ama yine de sıkıntı yani sonuçta. Dediğim gibi bu bir ısıl işlem ve bunun yapıldığı zaman yağmur yağdı, hadi duralım falan filan oluyor. Ama kok kömürü öyle değil. Kok kömürünü baya bildiğin topraktan çıkartıyorsun. Getiriyorsun, bunun da kok kömürü fabrikaları kuruluyor. Fabrikada kok kömürüne dönüştürüyorsun.
-
2024-01-26 13:06 İngiltere’deki demir üretiminin rakamları var elimde. 1781 ile 1790 arasında 70 bin ton demir üretilmiş İngiltere’de. 1825 ile 1829 arasında sadece 4 yılda üretilen 700 bin ton. Yani hani devasa, devasa bir rakam. Ve hani bu neyi sağlıyor? İşte yine aynı dönemde bir şey söyleyeceğim. İşte 1829’da tam işte bu demir üretiminin verildiği sene 82 kilometre demir yolu var İngiltere’de toplamda. Hani şu an İstanbul’un mesela demir yolu uzunluğu muhtemelen İngiltere’den, o dönemki İngiltere’den fazladır. 1859’a geldik. O dönemki dediğin 1700… 1829. 1859’uza geldiğinde 30 yıl sonra 16.000 km oluyor. Yani hani katlıyor yani. Bütün İngiltere’yi sarmış adamlar
-
2024-01-26 13:05 Bunun yapılabilmesini sağlayan şey en başa dönerse kok kömürü. Kok kömürüyle sen sürekli bir üretim sağlayabiliyorsun. Sürekli üretim, sürekli bir demir üretimi dolayısıyla demir yolunu yapabilme imkanı sağlıyor. Sürekli demir yolu yapabildiğin zaman da bu sefer bir başka artısı daha sürekli olarak demir çıkarttığın yerlerden demiri fabrikalara getirip daha da fazla demir üretiyorsun.
-
2024-01-26 08:04 Amerikan pamuğunun piyasaya girmesiyle İngiltere teksil anlamında bambaşka bir noktaya geliyor. Yine aynı şekilde Demirşehir Alanı’nda bambaşka bir noktaya geliyor.
-
2024-01-26 13:06 İngiltere liberal değilmiş o zaman. Değil, değil. Maalesef öyle abi. O birazcık böyle mit. Gerçekten İngiltere’nin ekonomik tarihine baktığınız zaman çok uzun süreler kendi ekonomisi, sanayisi yerli yerine gelene kadar korumacı ekonomiyle sürdürüyorlar. Zaten orada çok büyük bir anakronizm yapılıyor. ekonomik terimlerle o döneme bakmak baya yanlış aslında. Tabi, tabi. Yani mesela biz 1700’lerin başından bahsediyoruz şu anda. Adam Smith’in Wealth of Nations’ı 1776’dır
-
2024-01-26 08:07 Merkantilist mantık artık yavaş yavaş gücünü kaybediyor. Çünkü diyorlar ki biz ne kadar çok satarsak, ne kadar çok alırsak alalım dışarıdan.
-
2024-01-26 08:09 Ordu yapıyorlar. Şimdi bu tarafını hiç bir zaman göz ardı etmemek lazım.
-
2024-01-26 08:12 Köleliği kendileri kaldırdıktan sonra köle taşıyan, köle ticareti yapan gemilerle de uğraşmaya başlıyorlar. Yok diyorlar öyle bir şey. Sen buradan böyle insan alıp satamazsın bu yollar üzerinden.
-
2024-01-26 08:13 Çok büyük bir borç olduğunu biliyorum ama öyle olduğunu bilmiyorum. 1 veya 2 yıl önce bitti o borç. BBC’de onunla ilgili bayağı büyük bir haber falan da vardı.